Bytte jobb? Veksle penger? Norweskie warianty czasowników zmienić, wymienić

Bytte czy veksle? Pora roku, praca, nowy telefon, remont — jeśli zechcemy opowiedzieć o nich po norwesku, na pewno przyda nam się czasownik „zmieniać” czy „wymieniać”. Okazuje się, że w języku trolli sprawa nie jest jednak taka prosta i wyrażeń do opanowania będzie znacznie więcej… Jak się w tym odnaleźć?

Zacznijmy od pary czasowników, które w takich sytuacjach przychodzą chyba do głowy najczęściej:

å endre (seg)
Han har endret livsstil og gått ned 20 kilo.
Zmienił styl życia i schudł 20 kg.

å forandre (seg)
Mye har forandret seg gjennom årene.
Na przestrzeni lat wiele się zmieniło.

Na podstawie powyższych przykładów widać, że wersje z zaimkiem zwrotnym (endre seg, forandre seg) można potraktować jako synonim wyrażenia å bli annerledes = stać się innym. Istniejące już zjawisko podlega jakimś zmianom, bez wymiany na coś zupełnie nowego. Podobnie w przypadkach bez „się” – jeśli vi endrer/forandrer noe, oznacza to, że dostosowujemy coś, co istniało już wcześniej.

Od obydwu tych czasowników możemy oczywiście utworzyć rzeczowniki:

en endring
Systemet har gjennomgått mange endringer.
System przeszedł wiele zmian.

en forandring
Det har vært en stor forandring for oss å få et barn.
Pojawienie się dziecka było dla nas dużą zmianą.

Co jednak w sytuacji, gdy zmieniamy szkołę, pracę, samochód? Uwaga, czasowniki powyżej nie zdadzą w tych przypadkach egzaminu! Jeżeli nasza zmiana polega na pozbyciu się starej rzeczy i wyborze nowej, po norwesku użyjemy już czasownika å bytte:

Hvorfor vil du bytte jobb?
Dlaczego chcesz zmienić pracę?

Jeg må bytte lyspæra.
Muszę wymienić żarówkę.

Jego bliskim kuzynem będzie z kolei czasownik skifte:

Jeg må bare skifte klær, og så kan vi gå.
Muszę tylko zmienić ubranie i możemy wychodzić.

Trærne skifter farge.
Drzewa zmieniają kolor.

Również w tym wypadku możemy utworzyć rzeczownik:
et skifte

Vi gjør det ved årsskifte.
Robimy to na przełomie roku.

Hva synes du om regjeringsskiftet?
Co sądzisz o tej zmianie rządu?

Zarówno czasownik bytte, jak i skifte, możemy też stosować z przymkiem ut:

Kjøleskapet er ødelagt, jeg må bytte det ut.
Zepsuła się lodówka, muszę ją wymienić.

Gdy mowa o wymianie, warto pamiętać również o czasowniku veksle (ut) i pokrewnym rzeczowniku (ut)veksling. Będzie to jednak wymiana innego rodzaju! Nie chodzi już o zastąpienie starej rzeczy nową, a o wymianę wzajemną — jedna rzecz/osoba wskakuje na miejsce drugiej, i odwrotnie. Jeżeli wymieniamy walutę, jesteśmy na wymianie studenckiej, wymieniamy uwagi, to właśnie te wyrażenia będą najbardziej odpowiednie:

Vi vekslet noen få ord.
Zamieniliśmy kilka słów.

Han vil veksle dollar til norske kroner.
Chce wymienić dolary na norweskie korony.

Jeg har vært på en studentutveksling to ganger.
Byłem/byłam na wymianie studenckiej dwa razy.

I wreszcie – co z żabą, która zmieniła się w księcia? Jeśli chodzi nam o zmianę polegającą na przeobrażeniu się w coś, wyratuje nas czasownik å bli til albo å forvandle seg til:

Til slutt ble frosken til en prins.
Na koniec żaba zamieniła się w księcia.

Den greske guden forvandlet seg til en okse.
Grecki bóg zmienił się w byka.

Den gamle låven forvandlet seg til et nydelig hus.
Stara stodoła zmieniła się w piękny dom.

Mamy nadzieję, że te wskazówki… zmienią Wasz norweski na zawsze! ?

Zobacz także: 

Sprawdź naszą ofertę kursów indywidualnych!