Czasownik å legge i jego kuzyni!

Czasownik å legge jest jednym z bardzo popularnych w języku norweskim. Czy pamiętacie, co oznacza i jak się odmienia? Tabela odmiany zdradza, że jest to czasownik nieregularny: å legge / legger / la / har lagt, a oznacza on kłaść lub położyć. Jednak czy w każdym kontekście i czy zawsze? Otóż nie! Zaraz zdradzę Wam różne połączenia wyrażeniowe związane z tym niepozornym czasownikiem i po dzisiejszym artykule poznacie jego niedocenianą moc! 🙂 Wcześniej jednak muszę zaznaczyć, że czasownik å legge bardzo często mylony jest z czasownikiem å ligge, który oznacza nic innego jak leżeć. Zwróćmy uwagę na jego odmianę, bo bardzo łatwo jest się pomylić: å ligge/ ligger/ lå/ har ligget.

Czasownik å legge

Poniżej prezentuję Wam różnorodne połączenia czasownika å legge z przyimkami, które w mniejszym lub większym stopniu zmieniają jego znaczenie.

Å legge bort oznacza nic innego jak odłożyć coś (na bok).

For eksempel:

Du må legge bort denne avisen nå!

Musisz teraz odłożyć tę gazetę!

Det lokale politiet la bort saken selv om elevene fikk drapstrussel.

Lokalna policja odłożyła sprawę, mimo że uczniom grożono śmiercią.

OBS! Gdy użyjecie tego czasownika nieco inaczej, a mianowicie w formie å legge seg bort i noe, a zatem zrobicie z tego tzw. czasownik zwrotny to otrzymacie znaczenie: wmieszać się w coś.

For eksempel:

Mennesker bør jo ikke legge seg bort i andres valg!

Ludzie nie powinni przecież mieszać się w decyzje innych!

Å legge sammen oznacza składać, złożyć (często używa się również synonimu å brette)

For eksempel:

Kunne du i det minste legge sammen klær og putte dem i klesskapet?

Czy mógłbyś przynajmniej złożyć ubrania i włożyć je do szafy?

W innym kontekście å legge sammen przetłumaczymy jako å summere, czyli zliczyć, zsumować jakieś liczby.

For eksempel:

Det er helt uforståelig for meg hvordan denne tallrekken legges sammen.

To jest dla mnie zupełnie niezrozumiałe jak zliczyć ten ciąg liczb.

Istnieje też wyrażenie å legge sammen to og to, które na polski przetłumaczymy mniej więcej jako skojarzyć wątki albo dojść po nitce do kłębka.

Przeczytaj także:

Å legge over to na nasze zmienić kierunek, zmienić kurs.

For eksempel:

Jeg ble tvunget til å legge bilen over til den høyre siden av veien.

Zostałem zmuszony do skręcenia samochodem (zmiany kierunku samochodu) na prawą część jezdni.

Å legge til to bardzo przydatny czasownik w dyskusji, gdy chcemy coś dodać od siebie. Oznacza… m.in. właśnie dodawać! (synonim: å tilføye)

For eksempel:

Kan jeg bare legge til at dere ikke trenger å krangle hele tiden?

Mogę tylko dodać, że nie musicie kłócić się przez cały czas?

W innym kontekście å legge til będziemy mogli użyć w znaczeniu sprawić sobie coś albo nabrać na drodze przyzwyczajenia, ale tylko gdy uczynimy ten czasownik zwrotym (dodamy seg).

For eksempel:

Jeg har vunnet på lotteriet, så jeg har lagt meg til en utrolig dyr bil!

Wygrałem na loterii, więc sprawiłem sobie niesamowicie drogi samochód!

Trzecim znaczeniem czasownika å legge til jest przybijać (do portu, do brzegu).

For eksempel:

Redningsmannskapet la båten til ved bryggen.

Ekipa ratunkowa przybiła statkiem tuż przy nabrzeżu.

Å legge ved (także: å vedlegge) przyda się wszystkim, którzy wysyłają bardzo dużo e-maili z załącznikami. Oznacza to bowiem nic innego niż załączać!

For eksempel:

Se på vedlagte dokumenter!

Spójrz na załączone dokumenty!

Czasownik å legge

Å legge om to synonim czasowników å skifte, å endre i oznacza zmieniać coś.

For eksempel:

Det er på tide å legge om til vinterdekk.

Najwyższa pora zmienić opony na zimowe.

Å legge igjen przyda się zaś, gdy będziemy musieli zostawić jakąś wiadomość, czy to przez elektroniczną sekretarkę, czy osobiście.

For eksempel:

Kan jeg legge igjen en beskjed?

Czy mogę zostawić wiadomość?

Ale! Ten czasownik ma też znaczenie dosłowne, a zatem zostawić możemy coś w pociągu, w restauracji, a więc oznacza to również zapomnieć. 🙂

For eksempel:

Derfor skal du aldri legge igjen en vannflaske i bilen!

Dlatego też nigdy nie powinieneś zostawić butelki wody w samochodzie!

Jest jeszcze wiele różnych znaczeń czasownika å legge w połączeniu z różnymi przyimkami. Są to m.in. å legge på, å legge frem, å legge av, å legge bak seg, å legge ned, å legge ut. Uznajmy zatem, że to jest Wasze zadanie domowe (hjemmeoppgaven). Usiądźcie w wolnej chwili i korzystając ze słowników internetowych (np. https://www.naob.no/) lub tych zwyczajnych sporządźcie listę innych znaczeń tego słowa. Dajcie znać na jakie znaczenia słów wpadliście! I koniecznie piszcie z nimi przykładowe zdania.

---

Jeśli Twoja motywacja do nauki norweskiego potrzebuje dodatkowego wsparcia, zapraszamy na język norweski online – indywidualne kursy prowadzone przez jednego z naszych czterdziestu wspaniałych lektorów. 🙂