Hel, hele, all, alle? Przymiotniki kwantyfikujące 1

Hei! Dzisiejszy post tyleż treściwy, co ważny – pora na rozprawienie się z pewną problematyczną grupą przymiotników kwantyfikujących, to jest określających ilość, tym razem zresztą nie byle jaką, bo całkowitą. Jeśli zdania typu „wypiłem całe mleko” czy „czytałam całą noc” spędzają Wam sen z powiek, trafiliście we właściwe miejsce – ratunek jest blisko. 😉 Przymiotniki kwantyfikujące 1. 

Przymiotniki kwantyfikujące część pierwsza

Już na początkowym etapie nauki norweskiego spotykamy się z wyrażeniem „hele dagen”, oznaczającym „cały dzień”:

Jeg var på jobb hele dagen, hele kvelden slappet jeg av, og hele natta så jeg på den nye TV-serien.

Tutaj jeszcze schemat jest prosty. Schody zaczynają się w momencie, gdy po raz pierwszy napotykamy wyrażenie takie jak:

Han spiste all maten.

Dlaczego nie hele? Dlaczego, nawet jeśli to inne słowo, nie dodamy do niego na tej samej zasadzie końcówki -e? W przypadku bohaterów dzisiejszego posta kluczowe znaczenie mają tutaj dwie rzeczy: policzalność i… pogodzenie z losem. 😉

W zestawie z rzeczownikami policzalnymi z całą pewnością użyć możemy tylko prawidłowo odmienionego przymiotnika hel. W formie nieokreślonej jego odmiana będzie wyglądała w ten sposób:

en hel måned (cały miesiąc)

et helt år (cały rok)

hele netter (całe noce)

Równie chętnie jednak połączy się on z formą określoną, wówczas obowiązkowo z końcówką -e (tak samo zresztą jak „zwykłe” przymiotniki): hele måneden, hele året, hele nettene.

Zobacz koniecznie

Nieco inaczej sprawa ma się z all. W przeciwieństwie do przymiotnika opisanego powyżej możemy go zastosować w przypadku:

1. Rzeczowników niepoliczalnych – siłą rzeczy w liczbie pojedynczej; zarówno w formie określonej, jak i nieokreślonej, chociaż ta pierwsza występować będzie znacznie częściej i o dziwo nie spowoduje pojawienia się typowej dla siebie w innych przypadkach końcowki -e:

all maten (całe jedzenie)

alt vannet (cała woda)

2. Rzeczowników policzalnych w liczbie mnogiej – zmieni się wówczas jednak jego tłumaczenie na język polski:

alle gjestene (wszyscy goście)

Słówko alle pełni też często funkcję zaimka osobowego:

Alle er til stede. (Wszyscy są na miejscu.)

Co więcej, cała ta gromadka nie pogardzi towarzystwem przymiotnika – tutaj ponownie uwaga na prawidłowe użycie formy określonej:

hele den gode middagen (cały ten dobry obiad)

all den gode maten (całe to dobre jedzenie)

Cały temat jasny? 😉 Za tydzień zapraszamy Was na kontynuację – tym razem przyjrzymy się bliżej takim przymiotnikom jak „żaden” i „jakiś”. Snakkes!

---

Jeśli Twoja motywacja do nauki norweskiego potrzebuje dodatkowego wsparcia, zapraszamy na język norweski online – indywidualne kursy prowadzone przez jednego z naszych czterdziestu wspaniałych lektorów. 🙂