Jak mówić o przyszłości po norwesku?

O przyszłości po norwesku. Rozróżnianie służących do opisywania przyszłości skal i vil to nierzadko ciężki orzech do zgryzienia… Czy wiesz jednak, że nie są to jedyne sposoby na wyrażanie przyszłości w języku norweskim? Jeśli szukasz wyczerpującej instrukcji, jak używać dwóch powyższych i czym ewentualnie możesz je zastąpić, dobrze trafiłeś/trafiłaś!

Skal

Skal to jedno z pierwszych wyrażeń pozwalających nam opisać przyszłość, jakie poznajemy podczas nauki norweskiego. Niektórym z naszych uczniów kojarzy się ono z angielskim shall, które z etymologicznego punktu widzenia rzeczywiście jest jego krewniakiem, ale… W praktycznym użyciu nieco się od niego różni.

Zastosowanie skal w odniesieniu do przyszłości jest możliwe pod pewnymi warunkami. Po pierwsze, może ono odnosić się do naszych planów:

Skal han kjøpe dette huset?

Czy on kupi ten dom? [w znaczeniu: czy ma taki zamiar?]

Po drugie, może sygnalizować, że coś zostało nam nakazane, zalecone, polecone, itp.:

Jeg skal ta tablettene to ganger per dag.

Mam brać tabletki dwa razy dziennie.

W obu przypadkach możemy zaobserwować, że użycie skal wiąże się z czyjąś wolą, zjawiskiem, nad którym albo my, albo jakaś inna osoba ma kontrolę. Oznacza to, że błędem będzie połączenie go z opisem pogody, stanów emocjonalnych, przewidywaniami, itp. W takich sytuacjach znacznie lepiej sprawdzi się…

Vil

…vil. Sprawdzi się on zarówno w znaczeniu „chcieć” (jeg vil gjerne ha… hva vil du?), jak i w konstruowaniu opisów przyszłości, która nie jest od nas do końca zależna. Podejrzewasz, że dana sytuacja potoczy się w takim, a nie innym kierunku, ale nie możesz tego wiedzieć na pewno? Twoja wypowiedź może wówczas wyglądać tak:

Fra onsdag av vil det snø.

Od środy będzie padał śnieg.

Vi må skjønne at det vil ta lang tid.

Musimy zrozumieć, że zajmie to dużo czasu.

Uwaga!

1) Forma vil może w drodze wyjątku pojawić się w opisie czyichś intencji, ale tylko wtedy, gdy mowa o czynności spontanicznej, na przykład:

Jeg vil ta telefonen.

Odbiorę telefon. [w sytuacji, gdy właśnie dzwoni]

2) Vil w odniesieniu do przyszłości stosuje się raczej w kontekście formalnym, oficjalnych wypowiedziach, pismach urzędowych, komunikatach i generalnie w języku pisanym. W codziennych wypowiedziach proponujemy użycie blisko spokrewnionego z nim…

Kommer til å

…kommer til å, szczególnie w sytuacjach, gdy na podstawie pewnych przesłanek wyrokujemy, jak przyszłość może wyglądać. Znamy kogoś na tyle dobrze, by wiedzieć, że po obejrzeniu tego filmu będzie płakać? Nasze zdanie będzie wtedy brzmieć:

Hun kommer til å gråte etter å ha sett denne filmen.

Wszystko wskazuje na to, że w przyszłości sami będziemy coś odczuwać? Przykładem może tutaj być:

Jeg kommer til å savne henne.

Będę za nią tęsknić.

Presens

… a może po prostu presens? Czasem najprostsze rozwiązania są najlepsze! Podobnie jak po polsku, po norwesku czas teraźniejszy również może służyć do opisu przyszłości. Jutro idę do lekarza, w środę mam spotkanie z szefem, niedługo jedziemy do Oslo – wszystkie te przykłady możemy przełożyć na norweski właśnie za pomocą presens:

Jeg går til lege i morgen.

Jeg har et møte med sjefen på onsdag.

Vi reiser til Oslo snart.

Uwaga!

Aby zastosować czas teraźniejszy do opisu przyszłości, musi pozwolić nam na to kontekst. Porównaj:

Vi pusser opp badet.

Remontujemy łazienkę. [teraz]

Vi pusser opp badet neste uke.

Remontujemy łazienkę w przyszłym tygodniu.

Konstrukcja skal være

Og sist, men ikke minst… Konstrukcja skal være kojarzy Ci się raczej z powinnością niż z tym, że coś po prostu „będzie”? I jeśli „vil ha” to konstrukcja wyrażająca chęć, co w takim razie ze stwierdzeniem, że ktoś po prostu będzie coś miał? W przypadku czasowników være i ha zadziała tutaj prosty mechanizm: pierwszy z nich wymieni się na bli, a drugi na få:

Jeg er rolig nå, men jeg blir sint hvis du ikke kommer.

Teraz jestem spokojny, ale będę zły jeśli nie przyjdziesz.

Vi har ikke minusgrader i dag, men vi får dem sikkert i morgen!

Nie mamy dziś temperatury na minusie, ale na pewno będziemy mieli jutro!

Kommer du til å huske alle disse reglene? Det håper vi!

A jeśli potrzebujecie dodatkowego wyjaśnienia, to zapraszamy na nasz kanał na YouTube 🙂

 

Sprawdź także jak wygląda lekcja pokazowa w Trolltunga. 🙂

Lekcja zapoznawcza