Svake verb. O regularnej odmianie czasownika

Svake verb. Wiosenne słońce mimo wszystko dodaje nam ostatnio sporo energii – też tak masz? A wszelkie nadwyżki zawsze dobrze wykorzystać na zadania wymagające nieco więcej wysiłku, na przykład… naukę odmiany norweskich czasowników. Powtarzaliśmy to już wiele razy, ale powtórzymy jeszcze raz – nie polecamy wykuwania odmiany na blaszkę z tabelki! Znacznie bardziej efektywne będzie szukanie odmienionych czasowników w tekstach oraz pisanie z nimi własnych zdań, słowem: nauka w kontekście. Czasem jednak dany czasownik trzeba odmienić z marszu i wtedy mimo wszystko przydaje się choćby luźna znajomość zasad. A te znajdziesz oczywiście poniżej!

Svake verb – zasady odmiany

Grupa 1

-et, -et

Ten zestaw sprawia chyba najmniej problemów, jeśli chodzi o zapamiętanie wzoru – zarówno forma preteritum (zwykłego czasu przeszłego) i perfektum partisipp (służącego do konstruowania czasu perfektum, ale też imiesłowów czy trybów warunkowych) jest tutaj zakończona na -et. W dodatku reprezentacja czasowników należących do rodziny jest naprawdę spora. Znajdziemy wśród nich np.:

å snakke – snakket – snakket

å jobbe – jobbet – jobbet

å vente – ventet – ventet

å huske – husket – husket

Czy powyższe czasowniki mają jakieś cechy wspólne? Okazuje się, że tak – w większości przypadków znajdziemy w nich dwie spółgłoski obok siebie w samym środku, czy też mówiąc fachowym językiem, temacie. Mogą one być zarówno identyczne (kk, bb), jak i różne (nt, sk). Jeśli zauważysz w czasowniku to zjawisko, jest duża szansa, że odmieni on się w sposób podany powyżej. Poza tym do grupy tej należy wiele czasowników, które w samym centrum mają d lub t:

å prate – pratet – pratet

å bade – badet – badet

Grupa 2

– te, -t

W kolejnej grupie formy preteritum i perfektum partisipp będą się już różnić, ale na szczęście to niepodobieństwo polega tylko na skróceniu o jedną głoskę:

å kjøre – kjørte – kjørt

å reise – reise – reist

å lese – leste – lest

å spise – spiste – spist

Widzimy wyraźnie, że spółgłoska w temacie (środkowa) nie ma towarzystwa, ale… w innych czasownikach z tej samej grupy podwójność znowu się pojawi:

å drømme – drømte – drømt

å kjenne – kjente – kjent

å spille – spilte – spilt

Najczęściej będą to właśnie zdublowane litery m, n i l. Pamiętaj też, że w kolejnych formach jedną z nich trzeba wyrzucić – w norweskim unikamy sytuacji, gdy występują obok siebie trzy spółgłoski, zwłaszcza jeśli dwie z nich są identyczne.

Grupa 3

-de, -d

Wariacja nt. grupy drugiej, gdzie w miejscu t pojawia się d:

å prøve – prøvde – prøvd

å lage – lagde – lagd

å veie – veide – veid

å bøye – bøyde – bøyd

Należą do niej czasowniki, które w temacie mają pojedyncze v bądź g, a także dwie samogłoski obok siebie. Uwaga! Niektóre z czasowników z g (i nie tylko) odmieniają się na dwa sposoby:

å lage – lagde – lagd

å lage – laget – laget

Grupa 4

-dde, -dd

To bliska kuzynka grupy 3, tyle że z podwójnym d:

å bo – bodde – bodd

å snø – snødde – snødd

å sy – sydde – sydd

å skje – skjedde – skjedd

Wspólnym mianownikiem powyższych przykładów jest to, że mają one jedną sylabę (NB! Sporo jednosylabowców znajdziemy także wśród czasowników nieregularnych). Oprócz tego w tym cieście mamy cztery rodzynki, które po prostu trzeba zapamiętać:

å tie – tidde – tidd

å bie – bidde – bidd

å grue – grudde – grudd

å skrue – skrudde – skrudd

Trening czyni mistrza, kiedy więc następnym razem będziesz czytać norweski tekst, postaraj się znaleźć w nim czasowniki regularne i zastanowić się, według jakiego wzoru będą się odmieniać. Lykke til!

Zobacz także: 

A jeżeli czujesz, że potrzebujesz wsparcia naszych ekspertów, zapraszamy na język norweski online – indywidualne kursy prowadzone przez jednego z naszych czterdziestu wspaniałych lektorów. Pełna oferta indywidualnych kursów norweskiego. 🙂

---

Więcej porad? Więcej darmowych materiałów? Zajrzyj koniecznie tutaj!