Ingen eller noen? Przymiotniki kwantyfikujące 2

Hallo! W zeszłym tygodniu przyjrzeliśmy się bliżej sposobom konstruowania po norwesku wyrażeń zawierających słówka odpowiadające polskiemu „cały”. Dziś z kolei zgodnie z obietnicą porozmawiamy… o czymś i o niczym. 😉 Żaden problem? Jacyś ludzie? Jeśli tego typu zwroty sprawiają Wam czasem trudności, dzisiejszy post pomoże Wam sobie z nimi poradzić. Przymiotniki kwantyfikujące. 

Przeczytaj najpierw: Przymiotniki kwantyfikujące 1

Hel, hele, all, alle? Przymiotniki kwantyfikujące 1

Na sam początek warto wziąć na warsztat słówko „noen”, które pełni kilka różnych funkcji i właściwie stanowi punkt wyjściowy tego, o czym przeczytacie jeszcze niżej. Śmiało można go użyć wtedy, gdy:

1) chcemy przełożyć na norweski polskie słowo „ktoś”:

Hallo, er det noen her?

Halo, czy ktoś tu jest?

2) potrzebujemy odpowiednika polskiego „jakiś”:

a) w rodzaju męskim i żeńskim liczby pojedynczej:

Har du noen bok?

Masz jakąś książkę?

b) w liczbie mnogiej:

Jeg har sett noen mennesker der.

Widziałam tam jakichś ludzi.

Sprawdź także:

Preposisjonsuttrykk 2. Wyrażenia przyimkowe 2.

Bliskim krewniakiem „noen” jest „noe”, które będzie pełniło podobną funkcję, tyle że w odniesieniu do innych kategorii (i z małym bonusem):

1) w funkcji zaimka, jako odpowiednik polskiego „coś”

Jeg har noe her å gjøre.

Mam tu coś do zrobienia.

2) jako norweska wersja słowa „jakiś”

a) w rodzaju nijakim liczby pojedynczej (uwaga! tylko w pytaniach, przeczeniach oraz konstrukcjach z hvis – w twierdzeniu użyjemy tu po prostu rodzajnika et):

Har du sett noe hus her?

Czy widziałeś tu jakiś dom?

Ja, jeg har sett et hus.

Tak, widziałem jakiś dom.

3) z rzeczownikami niepoliczalnymi, niezależnie od tego, jaki mają rodzaj – przybiera wówczas znaczenie „trochę”:

Drikk noe varm te!

Napij się trochę ciepłej herbaty!

Jeśli z kolei potrzebujemy słówka odpowiadającego polskiemu „żaden”, wystarczy dodać do „noe” bądź „noen” przeczenie ikke.

Warto jednak zwrócić uwagę, że w zestawieniu z pierwszym zawsze będzie ono funkcjonowało osobno (z archaiczną wersją łączną „intet” spotkacie się być może w jakiejś dziewiętnastowiecznej powieści. ;)):

Han har ikke noe slips.

On nie ma żadnego krawata.

W połączeniu z „noen” może z kolei wystąpić zarówno osobno, jak i łącznie pod postacią słowa „ingen”:

Vi har ikke noen penger. / Vi har ingen penger.

Nie mamy żadnych pieniędzy.

NB! „Ingen” nie wystąpi niestety nigdy w zdaniu podrzędnym. W takim przypadku zawsze musimy rozbić je na dwie części:

Jeg sier at jeg ikke har noen bok.

Mówię, że nie mam żadnej książki.

---

Jeśli Twoja motywacja do nauki norweskiego potrzebuje dodatkowego wsparcia, zapraszamy na język norweski online – indywidualne kursy prowadzone przez jednego z naszych czterdziestu wspaniałych lektorów. 🙂